Regular Update
एटीएम न्यूज नेटवर्क : महिलांना शिक्षण आणि तंत्रज्ञानामध्ये सुसज्ज केल्याने हवामान बदलाची आव्हाने कमी करण्यात मदत होऊ शकते. दर्जेदार बियाणे उत्पादनापासून ते आधुनिक शेतीपर्यंत महिलांचे कृषी क्षेत्रात महत्वाचे स्थान आहे, असे मत सोळाव्या कृषी विज्ञान काँग्रेसमधील वक्त्यांनी मांडले. तामिळनाडू कृषी विद्यापीठाच्या कुलगुरू व्ही. गीतलक्ष्मी यांनी सांगितले की औपचारिक कृषी शिक्षणासाठी, विशेषत: कृषी विद्यापीठांमध्ये त्यांची वाढती नावनोंदणी हे भविष्यातील शेतीचे स्वरूप दर्शवते. विद्यापीठातील ७०% पेक्षा जास्त विद्यार्थी महिला आहेत. "गेल्या पाच वर्षांपासून हा ट्रेंड दिसून येत आहे", असे त्या काँग्रेसच्या बैठकीत म्हणाल्या.
‘उद्योजकता-चालित आर्थिक विकासासाठी तरुण आणि महिलांचे सक्षमीकरण’ या विषयावर सादरीकरण करणाऱ्या डॉ. गीतलक्ष्मी म्हणाल्या की, शिक्षणातील अधिकाधिक सहभागाने मानवी भांडवल आणि श्रम उत्पादकतेची एकूण पातळी वाढून महिलांना चांगल्या संधी उपलब्ध करून दिल्या आहेत. उच्च शैक्षणिक संस्थांमधील मुली आणि मुलांमधील अंतर कमी होत चालले आहे कारण महाविद्यालयांमधील ४९% विद्यार्थी आता मुली आहेत. अलिकडच्या वर्षांत महिलांच्या मालकीचे उद्योग वाढले आहेत. बियाणे संवर्धन आणि दर्जेदार बियाणे उत्पादनापासून ते आधुनिक शेतीपर्यंत, स्त्रिया कृषी क्षेत्रात त्यांचे स्थान औपचारिक आणि मजबूत बनवत आहेत. असे येथील सोळाव्या कृषी विज्ञान काँग्रेसमध्ये वक्त्यांनी सांगितले. औपचारिक कृषी शिक्षणासाठी विशेषत: कृषी विद्यापीठांमध्ये त्यांची वाढती नावनोंदणी हे भविष्यातील गोष्टींचे स्वरूप दर्शवते.
त्यांच्या मते स्त्रिया त्यांच्यासोबत एक वेगळा दृष्टीकोन आणि कौशल्ये आणतात. जे अधिक वैविध्यपूर्ण आणि नाविन्यपूर्ण व्यवसाय वातावरण तयार करण्यासाठी आवश्यक असतात.
मालविका ददलानी, माजी सहसंचालक (संशोधन), आय.सी.ए.आर.-भारतीय कृषी संशोधन संस्था, म्हणाले की शाश्वत विकास उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी लैंगिक समानता प्राप्त करणे अविभाज्य आहे. अनेक कारणांमुळे शेतीतील महिलांच्या भूमिकेचा योग्य हिशोब केला जात नाही. महिलांना शिक्षण आणि तंत्रज्ञानामध्ये उत्तम प्रवेश प्रदान करून त्यांना सुसज्ज केल्याने हवामान बदलाची आव्हाने कमी करण्यात मदत होऊ शकते. त्यांनी हे अधोरेखित केले की स्त्रिया लवकर शिकतात आणि महाराष्ट्रातील एका गटासारख्या उदाहरणांवरून ते जाणू शकतात ज्यांना जमिनीत कार्बन साठवण्यासाठी आणि त्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी यशस्वीरित्या प्रशिक्षण देण्यात आले आहे.
कृषीशास्त्रज्ञ नीरू भूषण यांनी ‘युवक आणि महिलांना सक्षम करण्यासाठी कृषी स्टार्ट-अप इकोसिस्टम’ या विषयावर सादरीकरण केले. स्वाती नायक, इंटरनॅशनल राईस रिसर्च इन्स्टिट्यूट (आयआरआरआय), ज्यांनी बियाणे प्रणालीद्वारे शेतकरी महिलांचे सक्षमीकरण यावर सादरीकरण केले, ते म्हणाले की, महिला शेतकरी शेतीचा अविभाज्य भाग बनतात. त्यांना भात उत्पादनाचे चांगले ज्ञान आहे. आणि त्यांनी शिकण्याची आणि उत्कृष्ट कामगिरी करण्याची क्षमता आहे. महिलांनी शेतीत आपले स्थान निर्माण केले आहे. महिलांना शिक्षण आणि तंत्रज्ञानामध्ये उत्तम प्रवेश देऊन सुसज्ज केल्याने हवामान बदलाची आव्हाने कमी करण्यात मदत होऊ शकते असे शास्त्रज्ञ म्हणतात.
