एटीएम न्यूज नेटवर्क : पोल्ट्री व्यवसाय हा सर्वात असुरक्षित व्यवसायांपैकी एक मानला जातो. कुक्कुटपालन व्यवसायाला सर्वच आघाड्यांवर आव्हाने आहेत. मग ते प्रशासकीय असो किंवा धोरणात्मक निर्णय असो. चुकीच्या माहितीमुळे कोणत्याही रोगाचा प्रसार किंवा कुक्कुटपालन व्यवसायाचे नुकसान होऊ शकते. हे सर्व असूनही भारत हा जगातील दुसरा सर्वात मोठा अंडी उत्पादक आणि चीन, अमेरिकेनंतर तिसरा सर्वात मोठा चिकन उत्पादक देश आहे.
देशाच्या अन्न आणि पोषण सुरक्षेवर लक्ष केंद्रित करून भारतीय कुक्कुटपालन करणार्या व्यावसायिकांच्या प्रयत्नांमुळे भारतीय कुक्कुटपालन व्यवसाय एकत्रितपणे 1,20,000 कोटींचा अभूतपूर्व उद्योग ठरला आहे. त्यामुळे ते देशातील शेतीला आधार देणारे प्रमुख क्षेत्र बनले आहे.
बदलत्या हवामानामुळे कुक्कुटपालन व्यवसायात अनिश्चितता वाढली आहे. अवकाळी पाऊस आणि उष्णतेच्या लाटा यांसारख्या हवामानातील अचानक होत असलेल्या बदलामुळे व्यवसायावर परिणाम होत आहे. सध्या महाराष्ट्र राज्य अशाच समस्यांना तोंड देत आहे. राज्यातील बहुतांश भागात एकाच वेळी अवकाळी पाऊस, गारपीट आणि उष्णतेची लाट जाणवत आहे.
अशा परिस्थितीत अॅग्री ट्रेड मीडियाने कुक्कुटपालन उद्योगातील तज्ज्ञ आणि प्रसिद्ध व्यावसायिक आनंद अॅग्रोचे संचालक उद्धव अहिरे यांच्याशी संपर्क साधला. ते म्हणाले की, प्रत्यक्षात सुट्टीचा काळ असल्याने पोल्ट्री उत्पादनांची मागणी वाढली आहे. उष्णतेच्या लाटेचा व्यवसायावर अद्याप इतका परिणाम झालेला नाही. पक्षी सुदृढ असून, या आठवड्यात दर 20 रुपयांनी वाढले आहेत.
अशा परिस्थितीत, कुक्कुटपालन व्यवसायांनी त्यांच्या पक्ष्यांची काळजी घेणे आवश्यक आहे. उष्णतेच्या लाटेत वाढलेल्या तापमानामुळे पक्षी सहसा दुपारचे खाद्य खात नाहीत. कूलिंग पद्धती वापरून हे टाळता येते. दुसरे म्हणजे पक्ष्यांच्या वजनावर त्याचा परिणाम होतो. आवश्यक ती खबरदारी घेऊन ती दुरुस्त केली जाऊ शकते, असे श्री. अहिरे म्हणाले.
देशाच्या अनेक भागांमध्ये वाढत्या तापमानात चढ-उतार होणाऱ्या किमती आणि उच्च मृत्युदर या भीतीने शेतकऱ्यांनी कोंबडीची पिल्ले बाजारात आणली आहेत. अलीकडच्या काळात खाद्य आणि औषधांच्या वाढलेल्या दरांमुळे अनेक शेतकऱ्यांनी या व्यवसायातून माघार घेतली आहे. त्यामुळे पुरवठ्यात तुटवडा निर्माण झाला असून, बाजारात चिकनचे भाव वाढत आहेत. इतर घटकांचाही बाजारावर परिणाम झाला आहे. परंतु सध्या कुक्कुटपालन व्यवसाय बाजारातील परिस्थितीनुसार स्थिर आहे.