Regular Update
एटीएम न्यूज नेटवर्क ः अर्धशुष्क उष्ण कटिबंधीय आंतरराष्ट्रीय पीक संशोधन संस्था (आयसीआरआयएसएटी), भूजल सर्वेक्षण आणि विकास संस्था (जीएसडीए) तसेच राज्य सरकारच्या पाणी पुरवठा आणि स्वच्छता विभाग यांच्यात नुकताच एक करारनामा करण्यात आला. या संस्था महाराष्ट्रातील सात जिल्ह्यांत भूजल वाढीसाठी प्रयत्न करणार आहेत.
जीएसडीएचे आयुक्त चिंतामणी जोशी यांनी आयसीआरआयएसएटीसारख्या जागतिक दर्जाच्या संस्थेसोबत सहकार्य करण्याबद्दल उत्साह व्यक्त केला. शेतीतील पाणी वापर कार्यक्षमता वाढवण्यासह भूजल संसाधनांचे संवर्धन करणे आवश्यक असण्यावर त्यांनी भर दिला.
"शेतकऱ्यांच्या गरजा पूर्ण करणे हा या कराराचा उद्देश आहे. हवामानातील अनिश्चितता आणि भूजलाचा अतिरेकी वापर होत असल्याच्या पार्श्वभूमीवर आयसीआरआयएसएटीसोबतची ही भागीदारी महाराष्ट्रातील कोरडवाहू शेतीमध्ये एका नवीन युगाची सुरुवात करेल," असा विश्वास श्री. जोशी यांनी व्यक्त केला.
भूजल वाढीसाठी ‘जल बजेट आधारित नैसर्गिक संसाधन व्यवस्थापन नियोजन आणि भूजल पुनर्भरण’ नावाचा हा सहयोगी उपक्रम आहे. हा उपक्रम भारत सरकारच्या जलशक्ती मंत्रालयाचा प्रमुख कार्यक्रम अटल भुजल योजनेशी जोडलेला आहे.
महाराष्ट्रातील सातारा, सोलापूर, पुणे, लातूर, जालना, नाशिक आणि नागपूर या सात जिल्ह्यांमधील 13,000 पेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या 10,000 हेक्टर क्षेत्रावर असलेल्या 3000 हून अधिक शेतकरी कुटुंबांना या उपक्रमाचा थेट फायदा होईल. अप्रत्यक्ष फायद्यांमध्ये विविध परिसंस्था सेवा आणि विविध भागधारकांची क्षमता मजबूत करणे समाविष्ट असेल.
आयसीआरआयएसएटीचे महासंचालक डॉ. जॅकलिन ह्युजेस म्हणाले, की आयसीआरआयएसएटीच्या कृषी जल व्यवस्थापनातील अनेक दशकांच्या अनुभव आणि कौशल्यामुळे आम्ही शेतकऱ्यांच्या जीवनावर आणि पर्यावरणावर सकारात्मक प्रभाव पाडण्यासाठी वचनबद्ध आहोत. आम्ही महाराष्ट्र सरकारसोबत हातमिळवणी करून काम करण्यास उत्सुक आहोत. आम्ही एकत्रितपणे पुढील पिढ्यांसाठी शाश्वत कृषी-अन्न प्रणाली सुनिश्चित करून अधिक लवचिक आणि समृद्ध कृषी क्षेत्राचा मार्ग मोकळा करू."
आयसीआरआयएसएटीच्या संशोधन विभागाचे उपमहासंचालक डॉ. अरविंद कुमार यांनी ही संधी उपलब्ध करून दिल्याबद्दल महाराष्ट्र सरकार आणि पाणी पुरवठा आणि स्वच्छता विभागाचे प्रधान सचिव श्री संजय जयस्वाल यांचे आभार मानले.
डॉ. कुमार म्हणाले, "आम्ही महाराष्ट्र सरकारच्या जलसंधारणाच्या क्षेत्रात आणि सात जिल्ह्यांमध्ये शिक्षण स्थळांच्या स्थापनेसाठी जवळच्या सहकार्याची अपेक्षा करतो. या स्थळांवरून मिळालेल्या ज्ञानाचा भारतातील आणि त्यापलीकडे इतर प्रदेशांनाही फायदा होऊ शकतो."
आयसीआरआयएसएटी आणि जीएसडीए या ऐतिहासिक भागीदारीद्वारे कृषी जल व्यवस्थापनासाठी एक परिवर्तनवादी दृष्टीकोन, शाश्वत शेती पद्धती सक्षम करण्यासाठी आणि भावी पिढ्यांसाठी जलस्रोत सुरक्षित करण्यासाठी प्रयत्नशील आहेत.
