Regular Update
एटीएम न्यूज नेटवर्क ः भारतात दुग्धजन्य पदार्थांची आयात करण्याच्या केंद्र सरकारच्या विचारावर माजी केंद्रीय कृषिमंत्री आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार यांनी आक्षेप घेतला आहे. कोविडनंतर सावरणाऱ्या देशातील शेतकरी आणि दूध उद्योगांवर या निर्णयाचा थेट परिणाम होणार असल्याने या निर्णयाचा पुनर्विचार व्हावा, अशी मागणी शरद पवार यांनी केली आहे.
शरद पवार यांनी यासंदर्भात केंद्रीय पशुसंवर्धन आणि दुग्धविकासमंत्री पुरुषोत्तम रुपाला यांना पत्र लिहिले. केंद्र सरकार गरज पडल्यास लोणी आणि तूप यासारख्या दुग्ध उत्पादनांचा विचार करत आहे. यासंदर्भातील कोणताही निर्णय स्वागतार्ह नाही.
देशातील शेतकरी कोरोनाच्या संकटातून सावरत आहे. उत्पादनांची आयात केल्यास याचा थेट परिणाम स्थानिक शेतकरी आणि उद्योगांवर होणार आहे. केंद्राने या गोष्टीकडे लक्ष द्यावे. तसेच मंत्रालयाने दूध उत्पादन आयातीचा निर्णय रद्द केल्यास आनंद होईल, असे श्री पवार यांनी पत्रात म्हटले आहे.
अधिकृत आकडेवारीनुसार 2021-22 मध्ये देशातील दुधाचे उत्पादन 6.25 टक्क्यांनी वाढून 221 दशलक्ष टन झाले. 2020-21 मध्ये ते 208 दशलक्ष टन इतके होते. २०११ मध्ये भारताने शेवटचे डेअरी उत्पादने आयात केली होती. आता पुन्हा दूध उत्पादने आयात करण्याचा विचार सुरू झाला आहे.
दरम्यान, बुधवारी सायंकाळी केंद्रीय पशुसंवर्धन आणि दुग्ध विकास विभागाचे सचिव राजेश कुमार सिंह यांनी पत्रकार परिषदेत घेतली. ते म्हणाले की, गेल्या आर्थिक वर्षात दुधाचे उत्पादन स्थिर राहिले असून, दुग्धजन्य पदार्थांच्या पुरवठ्यात अडथळे निर्माण झाल्यास आणि गरज भासल्यास भारत दुग्धजन्य पदार्थ आयात करण्याचा विचार करू शकतो.
दक्षिणेकडील ज्या राज्यांमध्ये पीक उत्पादन हंगाम सुरू झाला आहे, तेथे दुधाच्या साठ्याचे मूल्यांकन केल्यानंतर आवश्यक असल्यास लोणी आणि तूप यांसारख्या दुग्धजन्य पदार्थांची आयात करण्यासाठी सरकार हस्तक्षेप करेल, असे ते म्हणाले.
2022-23 या आर्थिक वर्षात गुरांना लम्पी आजाराचा प्रादुर्भाव झाल्यामुळे देशाचे दूध उत्पादन ठप्प राहिले. याच कालावधीत देशांतर्गत मागणी 8-10 टक्क्यांनी वाढली. देशात दुधाच्या पुरवठ्यात कोणतीही अडचण नाही. स्किम्ड मिल्क पावडर (एसएमपी) ची पुरेशी यादी आहे. परंतु दुग्धजन्य पदार्थ, विशेषत: लोणी आणि तूप इत्यादींच्या बाबतीत साठा मागील वर्षीपेक्षा कमी आहे, असे ते म्हणाले.
सिंग यांनी असे निरीक्षण नोंदवले की, अलीकडच्या काही महिन्यांत आंतरराष्ट्रीय किमती स्थिर असल्याने या वेळी आयात फायदेशीर ठरू शकत नाही.
आम्ही उर्वरित देशातील दूध उत्पादनवाढीच्या काळाचे मूल्यांकन करू आणि नंतर निर्णय घेऊ.
चाऱ्याच्या किमती वाढल्याने दुधाची भाववाढ झाली आहे. गेल्या चार वर्षांत चारा पिकाचे क्षेत्र स्थिर राहिल्याने चारा पुरवठ्यात अडचण निर्माण झाली आहे. तर दुग्धव्यवसायाची वाढ वार्षिक ६ टक्के होत आहे, असेही ते म्हणाले.
